ROZPOZNANIE

Niestety mimo przeprowadzenia dużej liczby badań, nadal nie wiadomo jakie są bezpośrednie przyczyny szpiczaka mnogiego. W związku z tym, że do rozwoju choroby dochodzi najczęściej w późniejszym wieku, uważa się, że podatność na chorobę może wzrastać wraz z procesem starzenia, w czasie którego dochodzi do obniżenia odporności organizmu. Szpiczak może być również wynikiem akumulacji toksycznych uszkodzeń lub reakcji antygenowych na przestrzeni całego życia.

Zaobserwowano bardzo małe prawdopodobieństwo występowania szpiczaka wśród bliskich i krewnych. Obecnie nie ma również testów, które sprawdzałyby ryzyko dziedziczenia choroby.

Aby zdiagnozować szpiczaka, należy przeprowadzić badania laboratoryjne. Szpiczak jest bardzo indywidualną chorobą, dlatego wyniki testów często różnią się między pacjentami. W celach diagnostycznych należy wykonać następujące badania:

• Oznaczenie paraprotein (patologiczne białka wytwarzane przez nowotworowe plazmocyty), stanowiące pomiar aktywności szpiczaka;
• Badania RTG układu kostnego (zdjęcia kości);
• Biopsja szpiku kostnego (aspirat);
• Pełne badanie krwi;
• Badanie funkcji nerek;
• Pomiar stężenia wapnia;
• Pomiar stężenia albuminy;
• Pomiar we krwi stężenia beta-2-mikroglobuliny.

Niezwykle ważne jest ustalenie stopnia zaawansowania choroby i rokowania. Klasyfikacja Durie-Salmona, używana od roku 1975, jest niezwykle przydatna w podejmowaniu decyzji dotyczących leczenia i rokowania, jak również kwalifikacji chorych do badań klinicznych i porównywania ich wyników:

KLASYFIKACJA ZAAWANSOWANIA CHOROBY WG DURIE-SALMONA
OKRES	KRYTERIA	LICZBA KOMÓREK SZPICZAKOWYCH (X 1012/M2)
Okres I (A lub B)	Wymagana obecność wszystkich poniższych: Hemoglobina >10g/dl Stężenia wapnia we krwi prawidłowe lub < 2,75 mmol/l Prawidłowa struktura kości (stopień 0) lub pojedynczy guz plazmocytoma na zdjęciach rtg Małe stężenie białka M: IgG <5g/dl, IgA<3g/dl Stężenie białka Bence-Jones’a <4g/24godz	< 0,6
Okres II (A lub B)	Obraz nie odpowiadający kryteriom okresu I ani III	0,6 - 1,2
Okres III (A lub B)	Jeden lub więcej z poniższych: Hemoglobina < 8,5g/dl Stężenie wapnia we krwi > 2,75 mmol/l Zaawansowane zmiany lityczne kośćca (stopień 3) Duże stężenie białka M: IgG>7g/dl, IgA>5g/dl Stężenie białka Bence-Jones’a w moczu >12g/24 h	> 1,2

• Stadium A: względnie prawidłowa funkcja nerek (kreatynina < 2,0mg/dl)
• Stadium B: nieprawidłowa funkcja nerek (kreatynina >2,0mg/dl)

Obecnie szpiczak mnogi nadal pozostaje chorobą nieuleczalną, mimo to ciągle zwiększają się możliwości jego leczenia. Z tego względu coraz częściej szpiczak określany jest jako choroba przewlekła, z którą można długo i normalnie żyć.